Δουλδέρης

Διαταραχές Ακουστικής Επεξεργασίας στους Ενήλικες

«Γιατί δυσκολεύεται να καταλάβει τι λένε στην τηλεόραση, ενώ έχει δυναμώσει την ένταση;»
«Γιατί φαίνεται τόσο αφηρημένος/-η και δεν μου απαντάει;»
«Γιατί μοιάζει να μην ακούει ενώ φοράει Ακουστικά Βαρηκοΐας;»

Ως Διαταραχές Ακουστικής Επεξεργασίας ορίζονται δυσκολίες ακοής, λόγω αδυναμίας του εγκεφάλου να επεξεργαστεί 100% τους ήχους που λαμβάνει. Πιο γραφικά, ενώ οι ήχοι εισέρχονται κανονικά στο ακουστικό σύστημα και μετατρέπονται σε ηλεκτρικά ερεθίσματα, το νευρικό σύστημα δυσκολεύεται είτε να τους ερμηνεύσει ως καθαρές λέξεις είτε να τους προσδώσει το κατάλληλο νόημα. Αυτό επηρεάζει την ανάγνωση, τη μνήμη, την εργασία, τη ζωή στο σπίτι.

Οι Διαταραχές Ακουστικής Επεξεργασίας συγχέονται συχνά με τη απώλεια ακοής. Ωστόσο, ακόμη και σε περιπτώσεις φυσιολογικής ακοής, σωστά ρυθμισμένων Ακουστικών Βαρηκοΐας ή/και κανονικού ακοογράμματος, πολλοί ενήλικες συνεχίζουν να μην ακούνε σωστά. Αυτό οφείλεται στην αδυναμία επεξεργασίας της ηχητικής πληροφορίας.

Οι Διαταραχές Ακουστικής Επεξεργασίας συγχέονται συχνά με τη απώλεια ακοής. Ωστόσο, ακόμη και σε περιπτώσεις φυσιολογικής ακοής, σωστά ρυθμισμένων Ακουστικών Βαρηκοΐας ή/και κανονικού ακοογράμματος, πολλοί ενήλικες συνεχίζουν να μην ακούνε σωστά. Αυτό οφείλεται στην αδυναμία επεξεργασίας της ηχητικής πληροφορίας.

Με την ύπαρξη των ΔΑΕ, φαίνεται δύσκολο στο άτομο:

  • να κατανοήσει ομιλία αν ακούγονται ταυτόχρονα άλλοι θόρυβοι

  • αν μιλάνε περισσότερα από ένα άτομα τη φορά

  • αν ο συνομιλητής του μιλάει γρήγορα ή

  • αν ο ήχος που προσπαθεί να ακούσει δεν είναι καθαρός (π.χ ήχοι μέσω μεγαφώνων, τηλεφώνου ή ηχείων)

  • να εντοπίσει την προέλευση του ήχου

  • να ορίσει ποιος ήχος ακούστηκε πρώτος, όταν παράγονται ήχοι ταυτόχρονα

  • να κατανοήσει ομόηχους ήχους (π.χ θα βγω – αυγό)

Καθώς οι ΔΑΕ συνδέονται με νευρολογική αδυναμία, μπορεί να έχουν ένα ή περισσότερους παράγοντες εμφάνισης.

Οι πιο κοινές αιτίες εμφάνισης των ΔΑΕ στους ενήλικες είναι:

  • Αδιάγνωστες εκκριτικές ωτίτιδες από την παιδική ηλικία

  • Μεγάλο χρονικό διάστημα μη αντιμετώπισης της απώλειας ακοής

  • Πρεσβυακουσία, δηλαδή, η φυσιολογική, σταδιακή φθορά των ακουστικών κυττάρων με το πέρασμα των χρόνων.

  • Τραυματισμός στο κεφάλι

  • Εγκεφαλικό

  • Γενετικοί λόγοι – σε μερικές περιπτώσεις οι ΔΑΕ εμφανίζονται σε περισσότερο από ένα άτομα της οικογένειας

Συχνά, η βαρηκοΐα και η διαταραχή ακουστικής επεξεργασίας είναι στενά συνδεδεμένες, ακόμη κι αν δεν επηρεάζει πάντα η ύπαρξη της μίας την εμφάνιση της άλλης. Πολλοί ενήλικες με βαρηκοΐα αγωγιμότητας, νευροαισθητηριακή ή μεικτού τύπου παρουσιάζουν, επίσης, Διαταραχές Ακουστικής Επεξεργασίας. Αυτό συμβαίνει, καθώς ο εγκέφαλος προσπαθεί να κατανοήσει ομιλία ή άλλους ήχους, ενώ δεν είναι συνηθισμένος να τους ακούει εξαρχής.

Χαρακτηριστικά ύπαρξης ΔΑΕ

Κοινές συμπεριφορές που εμφανίζουν οι ενήλικες και δηλώνουν πιθανή ύπαρξη ΔΑΕ είναι μία ή περισσότερες από τα παρακάτω:

Η προσπάθεια που καταβάλλουν οι ενήλικες με Διαταραχές Ακουστικής Επεξεργασίας είναι άξια αναφοράς.

 

Η προσπάθεια για ουσιαστική επικοινωνία, αποδοτική εργασία και η άμεση ανταπόκριση σε λεκτικές διαδικασίες, καθίσταται ακόμα πιο απαιτητική όταν οι άνθρωποι αυτοί είναι κουρασμένοι, αγχωμένοι ή αδιάθετοι.

Η προσπάθεια αυτή οδηγεί σε αίσθημα έντονης κόπωσης, ματαίωσης ή και κοινωνικής απομάκρυνσης.

 

Στην περίπτωση που έχετε εντοπίσει ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω σημεία σε εσάς ή σε άλλον ενήλικα του περιβάλλοντός σας, εξετάζουμε πλέον έμπρακτα την ενδεχόμενη ύπαρξη Διαταραχών Ακουστικής Επεξεργασίας.

Η διαδικασία αντιμετώπισης των Διαταραχών Ακουστικής Επεξεργασίας (ΔΑΕ) που εφαρμόζεται στο ακοολογικό μας κέντρο, σύμφωνα με τις οδηγίες του Κέντρου Ψυχοακουστικής του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, περιλαμβάνει τα παρακάτω τρία βήματα.

Βήματα αντιμετώπισης

διαταραχών ακουστικής επεξεργασίας στους ενήλικες

Οι προδιαγραφές των χώρων – μας με ηχομόνωση και ηχοαπορρόφηση –  δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες για την αντιμετώπιση των ΔΑΕ, προσφέροντας επιπλέον ειδική πρόβλεψη για τους ανθρώπους που χρησιμοποιούν Ακουστικά Βαρηκοΐας, με τη δυνατότητα μετρήσεων ελεύθερου πεδίου.

Όλοι οι άνθρωποι, με την κατάλληλη παρέμβαση από τους ειδικούς, μπορούν να ξεπεράσουν τις Διαταραχές της Ακουστικής Επεξεργασίας και να συμμετέχουν ενεργά και με αυτοπεποίθηση στο σπίτι, στη δουλειά, στη ζωή !

Χαρακτηριστικά ύπαρξης ΔΑΕ

Αυτή η δυσκολία απαντάται συχνά σε θορυβώδη περιβάλλοντα εργασίας, αλλά ακόμη, στο σπίτι όταν υπάρχει τηλεόραση να παίζει δυνατά, δίπλα σε δρόμο με έντονη κυκλοφορία και σε εξόδους σε μαγαζιά με θόρυβο. Η αίσθηση πως δεν κατανοούν ακριβώς τι συζητιέται συνδέεται με τη δυσκολία να απομονώσουν τους δευτερεύοντες θορύβους από τους ήχους της συζήτησης.

Δυσκολεύονται να παρακολουθήσουν συζήτηση αν ταυτόχρονα ακούγονται κι άλλοι ήχοι.

Η φαινομενική αφηρημάδα σχετίζεται ακριβώς με τη δυσκολία να εστιάσουν σε συγκεκριμένα ηχητικά ερεθίσματα, λόγω άλλων ταυτόχρονων ηχητικών, ακόμη και οπτικών ερεθισμάτων, οδηγώντας συχνά σε ένα ολικό περιορισμό των ήχων που επεξεργάζονται.

Καθυστερούν συχνά να απαντήσουν ή δεν απαντούν καθόλου όταν τους απευθύνουμε το λόγο.

Η μη επίγνωση του τόνου της φωνής τους συνδέεται με τη γενικότερη δυσκολία επεξεργασίας των ήχων.

Μιλούν πιο δυνατά ή πιο χαμηλόφωνα από το φυσιολογικό.

Συχνά, οι ενήλικες με ΔΑΕ εμφανίζουν άρνηση για την τηλεφωνική συνομιλία, ή ακόμα και εκνευρισμό όταν ο συνομιλητής τους μιλάει πολύ γρήγορα ή μη καθαρά.

Δυσκολεύονται να καταλάβουν μία συζήτηση δια τηλεφώνου, γρήγορη ομιλία ή ομιλία με προφορά διαφορετική από τη δική τους.

Καθώς οι ΔΑΕ περιγράφουν τη δυσκολία πλήρους κατανόησης λεκτικών πληροφοριών , είναι λογικό να καταλάβει κανείς πως μπορεί να χαθούν κομμάτια μιας μακροσκελούς οδηγίας.

Κάνουν λάθη όταν χρειάζεται να ακολουθήσουν λεκτικές οδηγίες πολλαπλών βημάτων.

Η σταθερή αποχή από αντίστοιχες περιστάσεις, συχνά, παρεξηγείται ως αντικοινωνικότητα ή τεμπελιά. Αντιθέτως, πρόκειται για συνειδητή επιλογή, καθώς εμφανίζονται συνθήκες που θα κάνουν το άτομο με ΔΑΕ να δυσκολευτεί ή να νιώσει άβολα, όπως το να ακούσει καθαρά τα ονόματα όλων των παρευρισκόμενων.

Αποφεύγουν τις κοινωνικές συγκεντρώσεις ή τους χώρους με φασαρία και κόσμο.

Πέρα από τη δυσκολία να ακούσουν καθαρά οι λέξεις ή την ένταση στη φωνή του συνομιλητή, τα άτομα με ΔΑΕ περιγράφουν αδυναμία κατανόησης της προσωδίας, του τόνου, δηλαδή, στην ομιλία. Αυτή χρησιμοποιείται κομβικά για να ερμηνευτεί ο λόγος ως μεταφορικός ή κυριολεκτικός, ή ως σαρκαστικός.

Αδυνατούν να εντοπίσουν χιούμορ ή σαρκασμό σε μία συζήτηση.

Σε πολλές περιπτώσεις, οι ενήλικες με δυσκολία να επεξεργαστούν τον ήχο, έχουν καταφύγει σε στρατηγικές που τους επιτρέπουν να αλληλεπιδράσουν με το περιβάλλον τους, όπως είναι η χειλαναγνωσία.

Φαίνεται να κοιτούν τα χείλη του συνομιλητή τους, κατά τη διάρκεια της συζήτησης.

Οι ΔΑΕ έχουν συνδεθεί με δυσκολίες ανάγνωσης, οι οποίες είναι πιο έντονες όταν οι ΔΑΕ έχουν εμφανιστεί νωρίς στη ζωή του ατόμου και έχουν παραμείνει χωρίς αντιμετώπιση ως την ενήλικη ζωή του ατόμου.

Δυσκολεύονται με την ανάγνωση ή/και το συλλαβισμό.

Βήματα αντιμετώπισης ΔΑΕ

Στην πρώτη συνάντηση στο κέντρο ακοής μας εφαρμόζονται ανιχνευτικά τεστ από εξειδικευμένους επαγγελματίες του χώρου της ακοής. Για τη διαδικασία της ανίχνευσης χρησιμοποιούνται ειδικές, απλές ασκήσεις διαφορετικών συχνοτήτων, που εξετάζουν, συνήθως, τη διχωτική ακοή (από ποιο αυτί ακούγεται ποιος ήχος) και την ικανότητα του κάθε αυτιού να ξεχωρίζει λέξεις, ενώ παρεμβάλλεται θόρυβος. Από τη διαδικασία της ανίχευσης, αποφασίζουμε αν χρειάζεται να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα.

Βήμα 1ο - Ανίχνευση

Η διάγνωση γίνεται αποκλειστικά από εξειδικευμένους ωτορινολαρυγγολόγους ή από το Κέντρο Ψυχοακουστικής του ΑΧΕΠΑ. Η διάγνωση γίνεται με ακουστικές ασκήσεις, που εντοπίζουν με ακρίβεια τις δυσκολίες του ατόμου, παρέχοντας τις πληροφορίες για την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση.

Βήμα 2ο - Διάγνωση

Η θεραπεία που ανταποκρίνεται ευθύγραμμα στις ΔΑΕ ονομάζεται Ακουστική Εκπαίδευση. Βασίζεται στην νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου, δηλαδή στην ικανότητα του να τροποποιεί τη δομή του, ανεξάρτητα από την ηλικία του συμμετέχοντα. Με μία σειρά εξατομικευμένων ακουστικών ασκήσεων, ιδανικά 2-3 φορές την εβδομάδα, εκπαιδεύουμε τον εγκέφαλο να επεξεργάζεται ενεργά και αποτελεσματικά την ηχητική πληροφορία. Η μορφή της διαφέρει ανάλογα με τα σημεία που φαίνεται να δυσκολεύουν περισσότερο τον κάθε ενήλικα, όπως αυτά αναδεικνύονται από τα ανιχνευτικά και διαγνωστικά τεστ και την καθημερινότητα του ατόμου. Απαραίτητη προυπόθεση για την θεραπευτική αντιμετώπιση είναι η ύπαρξη διάγνωσης. Η Ακουστική Εκπαίδευση προσφέρει αποτελεσματική επικοινωνία και πραγματική αλληλεπίδραση με το περιβάλλον.

Βήμα 3ο - Ακουστική Εκπαίδευση